Waarom ontspanning zo belangrijk is

In ons dagelijks leven staan we continu “aan”. Onze agenda’s zijn vol, we rennen van taak naar taak, de smartphone pingt onophoudelijk en ons brein krijgt nauwelijks rust. Toch is juist die rust essentieel.

Uit hersenonderzoek blijkt dat ons brein tijdens momenten van stilte en ontspanning volop actief is. Dit is de tijd waarin we informatie verwerken, analyseren en tot nieuwe inzichten komen. Zonder rust kan het brein minder goed leren en herstellen.

Toch ervaren we “niks doen” vaak als verspilling van tijd. In werkelijkheid is ontspanning juist de sleutel tot meer energie, productiviteit en creativiteit.

De voordelen van ontspanning

Regelmatig ontspannen:

• vergroot je mentale veerkracht en helpt je beter omgaan met stress en tegenslagen;
• voorkomt chronische stress en geeft je lichaam en geest de kans om te herstellen;
• vermindert angsten en verbetert je humeur, geheugen en slaapkwaliteit;
• verlaagt spierspanning en bloeddruk, en versterkt je immuunsysteem;
• verhoogt je productiviteit en concentratie;
• stimuleert creativiteit en inspiratie;
• draagt bij aan een algeheel gevoel van welzijn.

Hoe voelt ontspanning?

Als je ontspannen bent, voel je je rustiger in je hoofd, fitter en energieker. Je slaapt beter en kunt emotioneel meer verdragen. Dat merk je ook in de relaties met je partner, familie en vrienden.

Yoga, ademhalingsoefeningen en meditatie zijn krachtige manieren om het verschil te ervaren tussen spanning en ontspanning.

Wat als ontspannen niet lukt?

Iedereen ervaart spanning. Maar als het je langere tijd helemaal niet lukt om te ontspannen, neem dan contact op met je huisarts. Er kan meer spelen en soms is professionele begeleiding nodig.

Praktische tips voor meer ontspanning

1. Ga elke dag naar buiten.
2. Kies een activiteit of hobby die je ontspant.
3. Zet je smartphone regelmatig uit.
4. Leeg je hoofd met mindfulness of meditatie.
5. Vermijd zoveel mogelijk onnodige stress.
6. Luister goed naar je lichaam.

Wist je dat…

• stress al na 20 minuten schadelijk kan zijn?
• 83% van de westerse ziektebeelden stressgerelateerd is?
• stress ons brein minder scherp maakt en blinde vlekken veroorzaakt?
• zelfs een geur, persoon of herinnering stress kan oproepen?
• bewerkte voeding de aanmaak van stresshormonen stimuleert?
• stress besmettelijk is en makkelijk overslaat op anderen?

Mini-pauzes & wachtmomenten

We zijn niet gemaakt om de hele dag door te presteren. Neem daarom elk uur een korte pauze. Dat kan iets eenvoudigs zijn, zoals:

• een korte wandeling;
• een ademhalingsoefening;
• wat rek- en strekoefeningen;
• even uit het raam staren.

Laat je telefoon in deze momenten liggen. Scrollen of appen geeft je brein juist extra prikkels en leidt tot onrust.

Ook tijdens wachtmomenten – bij de kassa, bushalte of in de wachtkamer – kun je kiezen voor ontspanning. Zie het als een cadeau om even bewust te ademen of je omgeving waar te nemen.

Leren ontspannen: eenvoudige oefeningen

Ademhalen via de buik

• Adem in door je neus en laat je buik uitzetten.
• Leg je handen op je buik om dit te voelen.
• Adem rustig uit, iets langer dan de inademing.
• Herhaal dit een paar minuten, bijvoorbeeld tijdens een werkpauze.

Spieren ontspannen

• Ga rechtop zitten. Strek je rechterbeen, houd 6 seconden vast, zeg tegen jezelf “ontspan” en laat los.
• Herhaal dit met je linkerbeen, en vervolgens met je armen.
• Herhaal de serie een paar keer, ook in bed voor het slapen.

Leven met aandacht

Kies een dagelijkse activiteit en doe die heel bewust.

• Eet met aandacht: kijk, ruik, proef en kauw rustig.
• Neem een douche en voel hoe het water over je huid stroomt.
• Maak een wandeling en let op geuren en geluiden.
• Kijk rond in je huis alsof je er voor het eerst bent.

Door dit soort momenten in te bouwen, train je jezelf om meer in het “nu” te zijn en minder te piekeren.